Bir toplumda çürüme ve yıkılma emareleri başlangıçta ahlakidir. Bu emareler görmezlikten gelinir ya da toplumun engin hoşgörü havuzuna atılır. Aydının görevi burada ortaya çıkar; hoş görülecek şeyler vardır hoş görülemez durumlar vardır. Bunların ayırdına varması için halkı bilinçlendirecek aydınımızdır. Çünkü asıl beka sorunu burada başlar.

Ahlaki sorunları görmezlikten gelme ya da hoş görme; ikisi de yanlış ve çözülmeyi, dağılmayı hızlandırır. Hikâyesi ne olursa olsun takıma pahalıya mal olacak hiçbir sivriliğe tolerans gösteremeyiz. Rahmetli babam bunu güzel özetlerdi bize: Oğlum babanız olmam hatayı hata olmaktan çıkartmaz. Hata uygun bir dille ikaz edilip sahibine düzeltilmek üzere iade edilmelidir.

Hatalar üzerine gelişen medeniyetin refleksi hataları hoş görmek değil düzelterek ilerlemektir.

Ayrıca tolerans şahsımızı ilgilendiren işlerde vicdani kanaatimizdir. Toplumun ahlakını çürüten konularda topluma rağmen buna kimsenin hakkı yoktur.

Hataları görmezlikten gelme ise kısa vadeli menfaatlerimizin kurbanı, vizyonu olmayan, ülkesine değer katamayacak kadar da çapsız biri olduğumuzun ispatıdır.

Bu açıdan; bir ülkede nezaketi zayıflık, mütevazılığı ahmaklık, iyi niyeti enayilik, yüzsüzlüğü özgüven, kazık atmayı kurnazlık, küfür etmeyi samimiyet, haksızlığı hak sayanlar vb. diğerlerinden fazlaysa çürüme aşaması aşılmış yıkılış başlamıştır.

Ahlaksızların medeniyet sahnesinde hiçbir eseri yoktur; yakıp yıkma, talan etmekten başka bahse konu oldukları görülmemektedir.

Hayırla yâd edilenlerin ortak özellikleri, erdemleri; sosyal sorumluluk bilinciyle yetişmeleridir.

Cumhuriyeti kuran deha yıkılışın nedenlerini iyi tespit etmiş olacak ki; “Cumhuriyet erdemdir” tanımlamasında bulunacaktır.

Asım KURUMAHMUT
Eğitimci-Yazar